Hợp đồng mua bán viết tay có hợp lệ với tài sản giá trị lớn?

Hợp đồng mua bán viết tay là hình thức giao dịch mà các bên tự lập bằng văn bản, không qua công chứng hoặc chứng thực của cơ quan có thẩm quyền. Với những giao dịch nhỏ, nhiều người thường chọn cách viết tay để tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, với các giao dịch liên quan đến tài sản giá trị lớn, tính hợp lệ của hợp đồng mua bán viết tay lại là vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng.

>>> Xem thêm: Có được công chứng giấy cam kết trả nợ tại văn phòng công chứng?

1. Hợp đồng mua bán viết tay là gì?

Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng mua bán viết tay là văn bản do các bên tự ghi chép, ký tên, ghi rõ nội dung thỏa thuận mà không bắt buộc phải in ấn hay theo mẫu chuẩn.

Ví dụ minh họa: Anh A bán cho anh B một chiếc xe máy trị giá 50 triệu đồng. Hai bên lập giấy viết tay, ghi đầy đủ thông tin người mua, người bán, mô tả xe và giá bán, rồi cùng ký tên. Đây là một hợp đồng mua bán viết tay và có thể được pháp luật công nhận nếu đáp ứng các điều kiện về nội dung và chủ thể.

2. Căn cứ pháp lý về hợp đồng mua bán viết tay

Bộ luật Dân sự 2015 quy định nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết và thỏa thuận, miễn là không vi phạm điều cấm và đạo đức xã hội (Điều 3, Điều 117). Theo đó, hợp đồng mua bán viết tay hoàn toàn có thể hợp pháp nếu không thuộc trường hợp pháp luật bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực.

Một số trường hợp pháp luật yêu cầu hợp đồng phải lập thành văn bản có công chứng/chứng thực, ví dụ:

• Mua bán nhà ở: Điều 122 Luật Nhà ở 2014 quy định phải lập hợp đồng bằng văn bản và có công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp pháp luật quy định khác.

• Chuyển nhượng quyền sử dụng đất: Điều 167 Luật Đất đai 2013 yêu cầu hợp đồng phải công chứng hoặc chứng thực, trừ một số trường hợp nhất định.

Như vậy, nếu tài sản giá trị lớn thuộc nhóm tài sản phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng, thì hợp đồng mua bán viết tay sẽ không đủ điều kiện để công nhận về mặt pháp lý nếu không thực hiện đúng hình thức bắt buộc.

>>> Xem thêm: Công chứng tại nhà có hợp pháp không và thủ tục yêu cầu ra sao?

3. Hợp đồng mua bán viết tay với tài sản giá trị lớn có hợp lệ hay không?

Trường hợp hợp đồng mua bán viết tay hợp lệ

Nếu tài sản không thuộc nhóm phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng (ví dụ: đồ dùng gia đình, hàng hóa, xe máy chưa bắt buộc sang tên ngay…), hợp đồng viết tay có thể được coi là hợp lệ nếu:

• Các bên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

• Nội dung hợp đồng rõ ràng, không vi phạm điều cấm.

• Có chữ ký hoặc điểm chỉ của các bên.

Ví dụ: Anh D bán cho anh E một bộ máy tính trị giá 80 triệu đồng, hai bên lập giấy viết tay, có chữ ký, ghi rõ ngày tháng, mô tả chi tiết cấu hình và giá cả. Trường hợp này hợp đồng vẫn có hiệu lực pháp lý.

Trường hợp hợp đồng mua bán viết tay không hợp lệ

Với tài sản giá trị lớn thuộc nhóm phải đăng ký quyền sở hữu như nhà ở, quyền sử dụng đất, ô tô…, hợp đồng mua bán viết tay không đáp ứng điều kiện hình thức sẽ bị coi là vô hiệu theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015.

Ví dụ: Bà H mua một mảnh đất trị giá 3 tỷ đồng của ông K bằng giấy viết tay, không công chứng. Sau đó, mảnh đất bị tranh chấp và Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu do vi phạm điều kiện hình thức theo Điều 167 Luật Đất đai.

>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ có vai trò gì trong việc hỗ trợ người dân hoàn thiện hồ sơ nhà đất?

4. Rủi ro khi chỉ dùng hợp đồng mua bán viết tay cho tài sản giá trị lớn

• Khó chứng minh quyền sở hữu khi xảy ra tranh chấp.

• Không thể làm thủ tục sang tên quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng nếu pháp luật yêu cầu phải công chứng/chứng thực.

• Có nguy cơ bị vô hiệu hợp đồng, dẫn đến mất quyền lợi về tài sản.

5. Cách đảm bảo tính hợp pháp cho hợp đồng mua bán tài sản giá trị lớn

• Xác định rõ loại tài sản để biết có bắt buộc công chứng hoặc chứng thực hay không.

• Nếu pháp luật yêu cầu công chứng/chứng thực, cần thực hiện đầy đủ thủ tục tại phòng công chứng hoặc UBND xã/phường.

• Nội dung hợp đồng cần ghi đầy đủ: thông tin các bên, mô tả tài sản, giá bán, phương thức thanh toán, thời gian bàn giao, chữ ký của các bên.

>>> Xem thêm: Thủ tục đính chính hợp đồng khi sai giá trị chuyển nhượng nhà đất.

>>> Xem thêm: Các trường hợp hợp đồng thuê tài sản bị tuyên vô hiệu.

Kết luận

Hợp đồng mua bán viết tay có thể hợp lệ hoặc không tùy thuộc vào loại tài sản và quy định pháp luật áp dụng cho tài sản đó. Với tài sản giá trị lớn và thuộc diện phải đăng ký quyền sở hữu, hợp đồng chỉ viết tay sẽ không đủ điều kiện pháp lý. Do đó, để đảm bảo quyền lợi, các bên nên lập hợp đồng đúng hình thức và thực hiện thủ tục công chứng/chứng thực theo quy định.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com