Công chứng đất trong quy hoạch: Sai sót thường gặp và cách phòng tránh

Công chứng đất trong quy hoạch là thủ tục pháp lý quan trọng nhằm xác nhận tính hợp pháp của giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, không ít trường hợp xảy ra sai sót do người dân chưa nắm rõ quy định pháp luật, dẫn đến rủi ro mất tiền, tranh chấp hoặc hợp đồng bị vô hiệu. Bài viết dưới đây sẽ phân tích căn cứ pháp lý, các sai sót thường gặp và cách phòng tránh khi công chứng đất trong quy hoạch.

>>> Xem thêm: Có thể công chứng hợp đồng thuê quyền sử dụng mặt nước tại văn phòng công chứng.

1. Công chứng đất trong quy hoạch là gì?

Theo Luật Đất đai 2013, Điều 188, quyền sử dụng đất chỉ được chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp… khi đáp ứng đủ điều kiện: có Giấy chứng nhận, đất không có tranh chấp, còn thời hạn sử dụng và không thuộc diện bị kê biên để thi hành án.

Tuy nhiên, đất nằm trong quy hoạch vẫn có thể được công chứng giao dịch, tùy thuộc vào loại quy hoạch và tình trạng thực tế.

👉 Ví dụ minh họa: Anh A mua một mảnh đất ở quận 12, TP.HCM. Mảnh đất này nằm trong quy hoạch làm đường nhưng chưa có quyết định thu hồi. Trường hợp này, vẫn có thể công chứng đất trong quy hoạch nhưng khi Nhà nước thu hồi thì anh A chỉ được bồi thường theo giá trị đã quy định, không được sử dụng đất lâu dài.

2. Sai sót thường gặp khi công chứng đất trong quy hoạch

⚠️ Hiểu nhầm rằng đất trong quy hoạch không được công chứng

Nhiều người lầm tưởng đất trong quy hoạch sẽ không được giao dịch. Thực tế, pháp luật chỉ cấm khi có quyết định thu hồi. Nếu chưa có quyết định thu hồi, công chứng đất trong quy hoạch vẫn được phép nhưng tiềm ẩn rủi ro.

⚠️ Không kiểm tra thông tin quy hoạch trước khi công chứng

Một trong những lỗi lớn nhất là không kiểm tra tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường. Khi đó, người mua dễ gặp tình trạng mảnh đất nằm trong quy hoạch treo mà không hề hay biết.

>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng cần chuẩn bị giấy tờ gì và tiến hành thế nào?

👉 Ví dụ: Chị B ký hợp đồng mua đất ở huyện Đông Anh, Hà Nội. Sau khi công chứng mới phát hiện khu đất nằm trong quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, dẫn đến không thể xin cấp phép xây dựng.

⚠️ Thiếu thông tin rõ ràng trong hợp đồng công chứng

Nhiều hợp đồng công chứng đất không ghi rõ tình trạng quy hoạch hoặc các cam kết liên quan, khiến người mua không có cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp.

⚠️ Tin vào lời nói của bên bán mà không đối chiếu hồ sơ pháp lý

Một số trường hợp người mua chỉ nghe theo lời hứa miệng “đất không quy hoạch” từ bên bán mà bỏ qua việc xác minh bằng văn bản pháp luật, dẫn đến mất tiền và tranh chấp kéo dài.

3. Căn cứ pháp lý về công chứng đất trong quy hoạch

• Điều 188 Luật Đất đai 2013: quy định điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

• Điều 49 Luật Đất đai 2013: đất trong quy hoạch nhưng chưa có quyết định thu hồi thì người sử dụng đất vẫn được thực hiện quyền sử dụng đất.

• Luật Công chứng 2014: quy định hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng.

>>> Xem thêm: Khi lựa chọn dịch vụ sổ đỏ, người dân cần lưu ý những yếu tố pháp lý nào để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh rủi ro tranh chấp?

4. Cách phòng tránh rủi ro khi công chứng đất trong quy hoạch

✅ Kiểm tra kỹ thông tin quy hoạch

Người dân nên đến Văn phòng đăng ký đất đai hoặc tra cứu trên cổng thông tin quy hoạch trực tuyến để biết rõ mảnh đất có nằm trong quy hoạch hay không.

✅ Lập hợp đồng rõ ràng, minh bạch

Trong hợp đồng công chứng cần ghi rõ tình trạng đất, thông tin quy hoạch, cam kết trách nhiệm của bên bán khi có tranh chấp xảy ra.

✅ Tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên

Việc tham khảo ý kiến từ chuyên gia sẽ giúp người mua hiểu rõ rủi ro, có giải pháp bảo vệ quyền lợi khi tiến hành công chứng đất trong quy hoạch.

👉 Ví dụ minh họa: Anh D muốn mua đất tại Bình Dương. Sau khi nhờ luật sư kiểm tra, phát hiện mảnh đất nằm trong quy hoạch mở rộng khu dân cư. Anh D quyết định thương lượng lại giá mua thấp hơn và ghi rõ điều khoản bồi thường trong hợp đồng, giúp giảm thiểu rủi ro.

✅ Thỏa thuận rõ trách nhiệm khi có quyết định thu hồi

Người mua có thể yêu cầu bổ sung điều khoản về bồi thường, chia sẻ trách nhiệm nếu đất bị Nhà nước thu hồi trong tương lai.

>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán phương tiện giao thông: Quy trình từ ký kết đến sang tên.

>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán đất quy hoạch: Khi nào bị tuyên vô hiệu?

Kết luận

Công chứng đất trong quy hoạch không bị cấm tuyệt đối nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu người mua không nắm vững quy định. Để phòng tránh sai sót, cần kiểm tra kỹ thông tin quy hoạch, công chứng hợp đồng minh bạch và tham khảo ý kiến luật sư trước khi ký kết. Việc hiểu rõ pháp luật và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp người dân yên tâm hơn khi tham gia giao dịch đất đai có yếu tố quy hoạch.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com