Hướng dẫn lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp

Trong quá trình giải quyết thừa kế, nhiều người muốn từ chối nhận phần di sản của mình để nhường lại cho người khác hoặc vì lý do cá nhân. Tuy nhiên, để việc từ chối này có giá trị pháp lý, bạn cần lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp theo đúng quy định. Bài viết dưới đây hướng dẫn chi tiết cách lập, căn cứ pháp luật và những lưu ý quan trọng khi thực hiện.

>>> Xem thêm: Cách xác định văn phòng công chứng có thẩm quyền thực hiện giao dịch

Mục Lục Bài Viết

1 ⚖️ Căn cứ pháp lý về việc lập văn bản từ chối nhận di sản
2 🖋️ Hướng dẫn lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp
3 ⚠️ Những sai sót cần tránh khi lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp
4 💡 Mẹo giúp lập văn bản từ chối di sản nhanh và hợp pháp
5 📘 Kết luận

⚖️ Căn cứ pháp lý về việc lập văn bản từ chối nhận di sản

Công dân Việt Nam có quyền lập văn bản từ chối nhận di sản dựa trên các quy định pháp luật sau:

Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015:

“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.”
Điều 57, 58 Luật Công chứng 2014:

Quy định việc công chứng văn bản khai nhận, phân chia hoặc từ chối di sản thừa kế để đảm bảo tính xác thực, hợp pháp của giao dịch.
Thông tư 06/2015/TT-BTP:

Hướng dẫn chi tiết hồ sơ, thủ tục công chứng văn bản thừa kế, bao gồm cả trường hợp từ chối nhận di sản.

💡 Tóm lại: Văn bản từ chối di sản chỉ có hiệu lực khi được lập bằng văn bản, có chữ ký và được công chứng hoặc chứng thực hợp pháp.

🖋️ Hướng dẫn lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp

📑 1. Chuẩn bị hồ sơ và giấy tờ cần thiết

Trước khi lập văn bản, người thừa kế cần chuẩn bị:

Giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (di chúc, sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…).
Giấy tờ về tài sản để lại (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe, sổ tiết kiệm…).
Chứng minh nhân dân/CCCD của người từ chối di sản.

Xem thêm: Tách thửa đất khi chỉ có một phần được cấp sổ đỏ: Hướng đi nào?

Ví dụ thực tế:
Anh A là con ruột của người để lại di sản, muốn từ chối nhận căn nhà thừa kế. Hồ sơ anh nộp gồm:

Giấy chứng tử của cha.
Giấy khai sinh của anh A (chứng minh quan hệ cha – con).
Sổ đỏ căn nhà thừa kế.
CCCD gốc và bản sao.

>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ bao gồm những bước nào và mất bao lâu?

🧾 2. Soạn thảo nội dung văn bản từ chối di sản

Văn bản phải được trình bày rõ ràng, có các nội dung sau:

Họ tên, thông tin người từ chối

Ghi đầy đủ họ tên, năm sinh, số CCCD, địa chỉ thường trú.

Thông tin người để lại di sản

Họ tên, năm sinh, năm mất, quan hệ với người từ chối.

Thông tin di sản

Mô tả cụ thể di sản (nhà, đất, tiền, xe, tài sản khác).
Ghi rõ nguồn gốc tài sản (theo Giấy chứng nhận, số sổ, thửa đất, diện tích…).

Nội dung từ chối

Ghi rõ: “Tôi tự nguyện từ chối nhận phần di sản thừa kế của mình là…”.
Nêu rõ lý do (nếu có).

Chữ ký và ngày lập văn bản

Người từ chối phải ký trực tiếp trước công chứng viên.

Ví dụ:

Tôi, Nguyễn Văn B, sinh năm 1980, địa chỉ tại Quận 7, TP.HCM, là con của ông Nguyễn Văn A (đã mất ngày 05/5/2024).

Tôi tự nguyện từ chối nhận di sản thừa kế là quyền sử dụng đất tại số 12 Nguyễn Văn Linh, Quận 7, TP.HCM (theo Giấy chứng nhận số…).

Lý do: Tôi không có nhu cầu sử dụng tài sản này.

Ngày 20/10/2025 — Người lập (ký tên).

🏛️ 3. Thực hiện công chứng văn bản từ chối di sản

Sau khi soạn thảo, bạn cần mang văn bản đến tổ chức hành nghề công chứng để chứng nhận.

Công chứng viên sẽ:

Kiểm tra hồ sơ, năng lực hành vi dân sự của người từ chối.
Đảm bảo nội dung văn bản phù hợp pháp luật và tự nguyện.
Ghi lời chứng, ký tên, đóng dấu.

💬 Theo Điều 57 Luật Công chứng 2014:

“Công chứng viên có quyền từ chối chứng nhận nếu văn bản vi phạm pháp luật, không hợp lệ hoặc không đủ điều kiện công chứng.”

⏰ 4. Thời điểm lập và hiệu lực của văn bản từ chối di sản

Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế chỉ có thể từ chối trước khi nhận di sản.

Ví dụ thực tế:
Bà C đã được chia phần đất thừa kế và sang tên sổ đỏ, sau đó mới làm văn bản từ chối. Trường hợp này không hợp pháp — chỉ có thể lập hợp đồng tặng cho tài sản, không phải văn bản từ chối nữa.

⚠️ Những sai sót cần tránh khi lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp

❌ Ghi sai thông tin cá nhân (họ tên, CCCD, địa chỉ).
❌ Từ chối di sản sau khi đã nhận, đã chia.
❌ Không công chứng hoặc chứng thực hợp pháp.
❌ Lập văn bản khi đang có tranh chấp thừa kế hoặc tranh chấp tài sản.
❌ Từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản (nợ, thuế…).

Xem thêm: Sổ bảo hiểm xã hội chứng thực ở đâu?

Ví dụ:
Ông D đang nợ ngân hàng và muốn từ chối nhận phần đất thừa kế để né nợ → công chứng viên sẽ không chứng nhận vì vi phạm Điều 620 BLDS 2015.

>>> Xem thêm: Cách lập di chúc hợp pháp và công chứng di chúc tại văn phòng công chứng

💡 Mẹo giúp lập văn bản từ chối di sản nhanh và hợp pháp

Chuẩn bị sẵn bản dự thảo văn bản trước khi đến công chứng để tiết kiệm thời gian.
Trao đổi trước với công chứng viên nếu di sản có nhiều người thừa kế hoặc có yếu tố nước ngoài.
Giữ 01 bản chính văn bản công chứng để nộp kèm trong hồ sơ khai nhận di sản hoặc sang tên tài sản.

>>> Xem thêm: Vi bằng xác lập quyền sở hữu tài sản: Khi nào cần Vi bằng, khi nào cần Giấy chứng nhận?

>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán xe máy cũ: Lưu ý về thông tin trên giấy tờ

📘 Kết luận

Việc lập văn bản từ chối nhận di sản hợp pháp là thủ tục quan trọng nhằm đảm bảo quyền tự định đoạt của người thừa kế và giúp việc chia di sản diễn ra minh bạch, đúng pháp luật. Chỉ cần nắm rõ căn cứ pháp lý, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và công chứng đúng quy trình, văn bản của bạn sẽ có giá trị pháp lý vững chắc.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.