Không có hợp đồng, chỉ ghi giấy nợ viết tay – Đòi tiền có được không?

Trong thực tế, nhiều người khi cho bạn bè hoặc người quen vay tiền chỉ lập giấy nợ viết tay, không có hợp đồng vay, cũng không công chứng. Khi xảy ra tranh chấp, người cho vay thường băn khoăn: giấy nợ viết tay có đủ căn cứ pháp lý để đòi tiền không? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết dựa trên quy định của Bộ luật Dân sự, đồng thời đưa ra ví dụ thực tế và gợi ý xử lý hiệu quả.

>>> Xem thêm: Tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ các điều khoản trong Hợp đồng vay tiền trước khi ký.

1. Giấy nợ viết tay là gì?

Giấy nợ viết tay là một loại văn bản không chính thức, được lập thủ công bởi các bên trong quan hệ vay mượn. Nó thường ghi rõ thông tin người vay – người cho vay, số tiền vay, thời gian vay, lãi suất (nếu có), thời hạn trả, chữ ký của bên vay (và có thể của bên cho vay hoặc người làm chứng).

1.1 Căn cứ pháp lý

Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản có thể được thể hiện bằng văn bản, lời nói hoặc hành vi cụ thể. Do đó, giấy nợ viết tay được coi là một hình thức thể hiện hợp đồng vay tài sản, không bắt buộc phải công chứng, trừ trường hợp pháp luật yêu cầu.

>>> Xem thêm: Kiểm tra hợp đồng vay có điều khoản mập mờ như thế nào?

2. Giấy nợ viết tay có giá trị pháp lý không?

2.1 Có giá trị nếu đáp ứng điều kiện pháp luật

Theo Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có thể bằng văn bản không công chứng, miễn là có sự thỏa thuận tự nguyện và không vi phạm điều cấm của pháp luật.

Giấy nợ viết tay có giá trị pháp lý nếu:

• Có thông tin rõ ràng về khoản vay

• Có chữ ký hoặc điểm chỉ của người vay

• Không bị ép buộc, gian dối khi lập

• Có thể chứng minh tiền đã được giao (qua chuyển khoản, ghi âm, nhân chứng…)

3. Không có hợp đồng, chỉ có giấy nợ viết tay – có đòi tiền được không?

3.1 Có thể khởi kiện đòi nợ tại tòa án

Giấy nợ viết tay được xem là chứng cứ chứng minh quan hệ vay nợ. Nếu người vay không trả, người cho vay hoàn toàn có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân để yêu cầu thanh toán nợ gốc và lãi (nếu có).

>>> Xem thêm: Hợp đồng vay tiền cá nhân – 5 sai lầm phổ biến.

3.2 Lưu ý về thời hiệu khởi kiện

Theo Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015:

“Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm kể từ ngày người khởi kiện biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.”

Nếu quá 3 năm mà không khởi kiện, bạn có thể mất quyền đòi nợ hợp pháp qua tòa án.

4. Điều kiện để giấy nợ được tòa án chấp nhận

Để tránh trường hợp người vay phủ nhận giấy nợ, bạn nên lưu ý:

• Có đầy đủ chữ ký/điểm chỉ của bên vay

• Có người làm chứng ký xác nhận (nếu được)

• Giao nhận tiền nên có hình thức chứng minh: sao kê ngân hàng, video, tin nhắn xác nhận

• Ghi rõ thời hạn trả nợ và điều kiện phạt nếu vi phạm

>>> Xem thêm: Quy định mới nhất về địa bàn hoạt động của văn phòng công chứng.

5. Ví dụ thực tế

Ví dụ 1: Giấy nợ viết tay được tòa án công nhận

Anh A cho bạn là anh B vay 300 triệu đồng, có lập giấy nợ viết tay, ghi rõ thời hạn trả sau 6 tháng, có chữ ký bên vay. Đến hạn, anh B không trả. Anh A khởi kiện và được tòa chấp nhận yêu cầu buộc trả đủ gốc và lãi vì giấy vay có đầy đủ điều kiện pháp lý.

Ví dụ 2: Không có giấy nợ – mất quyền đòi nợ

Chị C cho người quen vay 100 triệu đồng qua lời nói, không có văn bản, không chuyển khoản, không ghi âm. Sau một thời gian dài, người vay phủ nhận. Chị C kiện ra tòa nhưng bị bác đơn vì không có bất kỳ bằng chứng xác nhận nào về việc cho vay.

6. Cách lập giấy nợ viết tay hợp pháp và hiệu quả

Để giấy nợ viết tay có hiệu lực và dễ đòi nợ khi tranh chấp xảy ra, bạn nên:

• Ghi đầy đủ nội dung: tên các bên, số tiền, lãi suất, thời gian vay – trả

• Ký và ghi rõ họ tên của người vay (có thể kèm điểm chỉ)

• Có người làm chứng ký xác nhận, tốt nhất là người không liên quan trực tiếp

• Chuyển khoản thay vì đưa tiền mặt để có chứng cứ tài chính

• Chụp ảnh giấy nợ lưu trữ nhiều bản (nếu cần)

>>> Xem thêm: Làm sao để kiểm tra sổ đỏ có bị thế chấp, tranh chấp hoặc kê biên không?

Kết luận

Giấy nợ viết tay là một hình thức hợp đồng vay tài sản hợp pháp, hoàn toàn có thể dùng để khởi kiện đòi tiền khi người vay không thực hiện nghĩa vụ. Tuy nhiên, hiệu lực của giấy vay phụ thuộc vào chứng cứ đi kèm và cách lập văn bản.

Nếu khoản vay lớn, nên lập hợp đồng vay và thực hiện công chứng. Với khoản vay nhỏ, cần ít nhất một giấy nợ viết tay rõ ràng, có chứng cứ đi kèm để đảm bảo quyền lợi trước pháp luật.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com