Hiện tượng lấn chiếm đất nông nghiệp xảy ra khá phổ biến ở nhiều địa phương, dẫn đến tranh chấp đất đai, khiếu kiện kéo dài và ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất hợp pháp của người dân. Một trong những yếu tố quan trọng để giải quyết tranh chấp chính là việc xác định ranh giới thửa đất. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, cách xác định ranh giới, cũng như ví dụ thực tế để bạn đọc có cái nhìn rõ ràng hơn.
>>> Xem thêm: Vì sao khi lập di chúc, công dân nên đến Văn phòng công chứng thay vì tự viết tay?
Mục Lục Bài Viết
1. Lấn chiếm đất nông nghiệp là gì?
Theo quy định tại Luật Đất đai 2013, hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp là việc người sử dụng đất tự ý mở rộng diện tích đất bằng cách dịch chuyển mốc giới hoặc sử dụng đất không thuộc quyền quản lý của mình.
👉 Ví dụ minh họa: Ông A có 2.000m² đất trồng lúa. Trong quá trình canh tác, ông A tự ý cày thêm 200m² của thửa đất liền kề thuộc sở hữu của ông B để trồng lúa. Đây là hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp trái pháp luật.
2. Căn cứ pháp lý về việc xử lý lấn chiếm đất nông nghiệp
⚖️ Điều 12 Luật Đất đai 2013 quy định nghiêm cấm hành vi lấn, chiếm đất đai.
⚖️ Điều 3 Nghị định 91/2019/NĐ-CP quy định rõ mức xử phạt đối với hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp. Tùy theo diện tích và mục đích sử dụng đất, mức phạt có thể từ 3 triệu đồng đến 150 triệu đồng.
⚖️ Ngoài xử phạt hành chính, người vi phạm buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm.
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc có bắt buộc để di chúc có hiệu lực pháp luật không?
3. Cách xác định ranh giới thửa đất khi xảy ra lấn chiếm đất nông nghiệp
3.1. Căn cứ vào hồ sơ địa chính
📑 Hồ sơ địa chính bao gồm: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bản đồ địa chính, sổ mục kê, sổ cấp giấy chứng nhận. Đây là căn cứ pháp lý quan trọng nhất để xác định diện tích và ranh giới đất khi xảy ra tranh chấp.
👉 Ví dụ: Gia đình ông C có giấy chứng nhận quyền sử dụng 1.500m² đất trồng cây lâu năm, ranh giới được ghi rõ trong bản đồ địa chính xã. Khi phát hiện ông D lấn sang 100m², chính quyền căn cứ vào hồ sơ địa chính để xác định phần đất bị lấn chiếm.
>>> Xem thêm: Khách hàng cần lưu ý những nghĩa vụ tài chính nào khi sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ?
3.2. Đo đạc thực tế tại hiện trường
📏 Cơ quan chuyên môn sẽ tiến hành đo đạc bằng thiết bị GPS hoặc máy toàn đạc để xác định vị trí, diện tích và ranh giới đất. Kết quả đo đạc được so sánh với hồ sơ địa chính để làm rõ diện tích bị lấn chiếm.
3.3. Xác định theo ranh giới tự nhiên và mốc giới cũ
🌳 Trong nhiều trường hợp, ranh giới đất được xác định bởi hàng rào, mương nước, bờ ruộng, hoặc các mốc giới được hai hộ gia đình thỏa thuận từ trước. Nếu có người làm chứng hoặc biên bản xác nhận thì sẽ có giá trị pháp lý cao.
>>> Xem thêm: Quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng bởi lấn chiếm đất đai được pháp luật bảo vệ ra sao?
👉 Ví dụ: Thửa đất của bà E được bao quanh bằng hàng tre từ năm 1990, đã được chính quyền xã ghi nhận. Khi ông F xây hàng rào lấn sang phần đất có hàng tre, chính quyền xác nhận đây là hành vi lấn chiếm đất nông nghiệp.
4. Hậu quả của việc lấn chiếm đất nông nghiệp
❌ Gây tranh chấp, mất đoàn kết trong cộng đồng dân cư.
❌ Người lấn chiếm bị xử phạt hành chính, buộc khôi phục hiện trạng.
❌ Nếu hành vi nghiêm trọng, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 228 Bộ luật Hình sự 2015 về tội vi phạm quy định sử dụng đất đai.
5. Biện pháp phòng ngừa và xử lý lấn chiếm đất nông nghiệp
✅ Người dân cần thường xuyên kiểm tra, bảo vệ ranh giới đất của mình.
✅ Khi phát hiện dấu hiệu lấn chiếm đất nông nghiệp, cần báo ngay cho UBND cấp xã để xử lý kịp thời.
✅ Các hộ gia đình nên cắm mốc ranh giới rõ ràng và lập biên bản xác nhận để hạn chế tranh chấp.
>>> Xem thêm: Tranh chấp lối đi chung: Thủ tục khởi kiện ra tòa án.
>>> Xem thêm: Thủ tục vay mua nhà trả góp: Giấy tờ và hồ sơ cần nộp.
Kết luận
Lấn chiếm đất nông nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất hợp pháp mà còn gây mất trật tự xã hội. Để xử lý đúng pháp luật, việc xác định ranh giới thửa đất phải dựa trên hồ sơ địa chính, đo đạc thực tế và mốc giới tự nhiên. Người dân nên tuân thủ quy định pháp luật, bảo vệ quyền sử dụng đất của mình và tránh những tranh chấp không đáng có.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch