Khi cha mẹ mất, quyền sử dụng đất thường trở thành di sản thừa kế và được chia cho các con. Trong quá trình phân chia, việc lập hợp đồng chia tách đất thừa kế là bước quan trọng để mỗi người con được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất riêng. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng quy định pháp luật, hợp đồng có thể bị vô hiệu hoặc không được chấp nhận khi làm thủ tục tách sổ đỏ.
Hợp đồng chia tách đất thừa kế là văn bản ghi nhận sự thỏa thuận giữa các đồng thừa kế về việc phân chia quyền sử dụng đất từ khối di sản chung. Hợp đồng này giúp xác định rõ phần đất mỗi người được hưởng và là căn cứ pháp lý để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất riêng cho từng người. Căn cứ pháp lý chính là Điều 656 Bộ luật Dân sự 2015, cho phép những người thừa kế được quyền tự thỏa thuận chia di sản nếu không có tranh chấp.
2. Điều kiện lập hợp đồng chia tách đất thừa kế hợp pháp
Để hợp đồng chia đất thừa kế có giá trị pháp lý, các điều kiện cần có bao gồm:
Thứ nhất, quyền sử dụng đất phải là di sản thừa kế hợp pháp, có sổ đỏ mang tên người đã mất.
Thứ hai, tất cả người thừa kế phải có mặt và đồng ý ký tên trong hợp đồng, không được vắng mặt hay ủy quyền không đúng hình thức.
Thứ ba, thửa đất phải không nằm trong diện tranh chấp, bị kê biên hay nằm trong quy hoạch chưa được phép tách thửa.
Thứ tư, nội dung hợp đồng phải rõ ràng, có sơ đồ phân chia đất đi kèm và được công chứng hợp lệ theo Luật Công chứng 2014.
Bước đầu tiên, các đồng thừa kế cần thống nhất về cách chia. Trường hợp có di chúc thì phải thực hiện chia theo nội dung di chúc. Trường hợp không có di chúc, việc chia đất được tiến hành theo pháp luật với sự đồng thuận của tất cả các con.
Tiếp theo, các bên soạn thảo hợp đồng chia tách đất, trong đó thể hiện thông tin từng người thừa kế, vị trí và diện tích phần đất mỗi người nhận, bản đồ phân chia và các cam kết không tranh chấp.
Hợp đồng này cần được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng. Đây là bước bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý cho hồ sơ tách sổ đỏ.
Sau đó, hồ sơ được nộp tại Văn phòng Đăng ký đất đai để tiến hành đăng ký biến động và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới cho từng người thừa kế.
>>> Xem thêm: Có được công chứng hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai tại văn phòng công chứng không?
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ 1: Bà A mất, để lại mảnh đất rộng 300m² ở Đồng Nai và không có di chúc. Ba người con của bà đồng ý chia đất thành 3 phần bằng nhau. Họ lập hợp đồng chia tách đất thừa kế, công chứng tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ, đính kèm bản vẽ kỹ thuật phân chia. Sau đó, mỗi người làm thủ tục tách sổ riêng tại Văn phòng đăng ký đất đai. Sau 25 ngày, cả ba đều nhận được sổ đỏ đứng tên riêng.
Ví dụ 2: Ông B mất, để lại một mảnh đất 500m² tại Bình Định. Ông có 2 con, nhưng một người đang định cư nước ngoài và không ký vào hợp đồng. Người con còn lại tự ý lập hợp đồng chia tách đất rồi công chứng. Kết quả, cơ quan tiếp nhận hồ sơ từ chối giải quyết vì thiếu chữ ký của một đồng thừa kế, hợp đồng không đủ điều kiện pháp lý.
5. Những lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng chia tách đất thừa kế
Tất cả người thừa kế hợp pháp đều phải tham gia ký hợp đồng. Nếu có người chưa đủ tuổi thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự thì phải có người đại diện hợp pháp ký thay.
Diện tích đất sau chia phải đủ điều kiện tối thiểu để tách sổ theo quy định từng địa phương.
Phải đo đạc lại thửa đất và lập sơ đồ phân chia rõ ràng.
Nội dung hợp đồng cần rõ ràng, có các cam kết không tranh chấp và không khiếu nại.
Hợp đồng bắt buộc phải được công chứng, không sử dụng hình thức giấy viết tay, ký miệng hoặc ghi âm.
>>> Xem thêm: Phí công chứng nhà đất, di chúc, hợp đồng được quy định cụ thể ở đâu?
Kết luận
Lập hợp đồng chia tách đất thừa kế là việc làm cần thiết để xác lập quyền sử dụng đất riêng cho từng người con sau khi cha mẹ mất. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng quy trình và quy định pháp luật, hợp đồng có thể bị vô hiệu, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên. Vì vậy, việc tham khảo ý kiến chuyên môn và thực hiện đúng các bước pháp lý là điều vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ lập và công chứng hợp đồng chia đất thừa kế, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được tư vấn chi tiết, đảm bảo hồ sơ hợp lệ, đúng pháp luật và nhanh chóng nhận được sổ đỏ riêng.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch