Tránh kiện cáo vì hiểu sai – 5 hiểu lầm phổ biến về hợp đồng vay tiền cá nhân

Trong thực tế, hợp đồng vay tiền cá nhân tưởng chừng đơn giản nhưng lại là nguồn phát sinh tranh chấp phổ biến. Nhiều người vẫn nghĩ chỉ cần viết giấy tay, hoặc tin tưởng nhau là đủ. Chính sự chủ quan này dẫn đến kiện tụng, mất tiền, thậm chí mất cả quan hệ thân thiết. Bài viết dưới đây sẽ phân tích 5 hiểu lầm thường gặp về hợp đồng vay tiền cá nhân, đồng thời đưa ra hướng xử lý đúng luật và các ví dụ thực tiễn để bạn đọc dễ hình dung.

>>> Xem thêm: Bạn đã biết cách soạn thảo Hợp đồng vay tiền chuẩn chỉnh để tránh tranh chấp chưa?

1. Hiểu lầm 1: Viết giấy tay là đủ, không cần hợp đồng vay tiền cá nhân

Nhiều người cho rằng chỉ cần viết vài dòng ghi nhận việc vay tiền, có chữ ký là đủ để chứng minh nghĩa vụ trả nợ. Tuy nhiên, nếu giấy vay không ghi rõ các thông tin quan trọng như thời hạn vay, lãi suất, hình thức trả tiền… thì rất dễ bị bên vay phủ nhận nghĩa vụ.

Căn cứ pháp lý:

Điều 385 và Điều 398 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ: hợp đồng vay là sự thỏa thuận có thể bằng văn bản hoặc lời nói, nhưng để có giá trị pháp lý cao, nên lập thành văn bản đầy đủ nội dung và có chữ ký xác nhận rõ ràng.

Ví dụ minh họa:

Chị T cho bạn thân vay 200 triệu đồng, chỉ ghi “vay tiền trả sau” kèm chữ ký. Khi khởi kiện, bên vay nói đây chỉ là tiền gửi nhờ, không phải vay. Do không có điều khoản rõ ràng, Tòa không đủ cơ sở để buộc trả nợ.

>>> Xem thêm: Gia hạn hợp đồng vay – Cách điều chỉnh cho đúng luật.

2. Hiểu lầm 2: Không công chứng thì hợp đồng vay tiền cá nhân không có hiệu lực

Nhiều người hiểu sai rằng nếu hợp đồng vay tiền cá nhân không được công chứng thì không có giá trị pháp lý. Thực tế, theo luật, công chứng chỉ là hình thức gia tăng giá trị chứng cứ, không bắt buộc đối với hợp đồng vay thông thường.

Căn cứ pháp lý:

Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015: giao dịch dân sự không bắt buộc phải công chứng nếu pháp luật không quy định hoặc các bên không có thỏa thuận.

Ví dụ minh họa:

Anh N và anh D ký hợp đồng vay tiền 1 tỷ đồng bằng văn bản viết tay. Sau khi xảy ra tranh chấp, Tòa án vẫn công nhận hiệu lực hợp đồng vì đủ điều kiện về nội dung, hình thức và chữ ký xác thực.

>>> Xem thêm: Vay tiền bị đòi cả gốc lẫn lãi bất hợp lý – Phản ứng thế nào?

3. Hiểu lầm 3: Chỉ cần ghi tên người vay, không cần chứng minh hợp đồng vay tiền cá nhân

Nhiều người viết hợp đồng nhưng không có bản sao giấy tờ tùy thân của bên vay, không có người làm chứng, không lưu dấu vân tay hoặc không kiểm tra tính xác thực người ký. Khi xảy ra tranh chấp, không chứng minh được người vay thực sự đã ký hợp đồng.

Hậu quả:

Nếu bên vay phủ nhận chữ ký hoặc nói bị giả mạo, bên cho vay sẽ rất khó chứng minh hợp đồng có hiệu lực nếu không có người làm chứng hoặc công chứng xác nhận.

Ví dụ minh họa:

Ông H cho người hàng xóm vay tiền, viết giấy tay, nhưng không chụp lại giấy tờ gì, không giữ chứng cứ chuyển khoản. Khi người vay phủ nhận, ông H không có căn cứ để chứng minh, bị Tòa bác đơn.

4. Hiểu lầm 4: Lãi suất bao nhiêu cũng được, thỏa thuận là xong

Một sai lầm nguy hiểm là nghĩ rằng vay cá nhân thì thỏa thuận mức lãi suất thế nào cũng được. Thực tế, luật dân sự giới hạn mức lãi suất tối đa là 20%/năm.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có phải chịu trách nhiệm nếu sai sót nội dung hợp đồng?

Căn cứ pháp lý:

Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015: Mức lãi suất không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật chuyên ngành có quy định khác.

Ví dụ minh họa:

Bà K cho vay 500 triệu đồng, lãi suất 5%/tháng. Khi bên vay không trả và bị kiện, Tòa chỉ chấp nhận lãi suất 20%/năm và tuyên phần lãi vượt quá là vô hiệu.

5. Hiểu lầm 5: Cứ kiện là sẽ đòi được tiền hợp đồng vay tiền cá nhân

Không ít người nghĩ rằng chỉ cần có hợp đồng là sẽ được Tòa án xử thắng kiện. Nhưng nếu người vay không còn tài sản, không có thu nhập hoặc cố tình tẩu tán, thì việc thi hành án sẽ vô cùng khó khăn.

Căn cứ pháp lý hợp đồng vay tiền cá nhân

Luật Thi hành án dân sự quy định, bản án chỉ có thể thi hành nếu xác minh được tài sản hoặc thu nhập của người phải thi hành. Nếu không có gì để kê biên, người cho vay vẫn phải chờ hoặc rủi ro mất trắng.

Ví dụ minh họa hợp đồng vay tiền cá nhân

Anh P kiện bạn vay 1 tỷ đồng ra Tòa và được xử thắng. Tuy nhiên, bên vay không có tài sản, không có thu nhập ổn định, thi hành án không thu hồi được khoản nợ.

>>> Xem thêm: Có thể kiểm tra sổ đỏ bằng cách tra cứu thông tin sổ đỏ online qua hệ thống nào của nhà nước?

Kết luận

Hợp đồng vay tiền cá nhân tuy là giao dịch dân sự phổ biến nhưng không thể xem nhẹ. Chỉ một sơ suất nhỏ trong soạn thảo, ghi nhận hoặc xác nhận cũng có thể khiến bạn mất trắng. Hãy đảm bảo các điều khoản rõ ràng, có căn cứ chứng minh và cân nhắc công chứng khi khoản vay lớn. Đồng thời, nên lưu giữ các giấy tờ, chứng cứ cẩn thận và có phương án xử lý khi tranh chấp xảy ra.

Nếu bạn đang cần hỗ trợ soạn thảo, công chứng hoặc tư vấn hợp đồng vay tiền cá nhân, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được hỗ trợ kịp thời, chính xác và đúng luật.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com