Khi thực hiện việc phân chia di sản thừa kế, có nhiều câu hỏi thắc mắc được đặt ra xoay quanh vấn đề di sản thừa kế là tài sản đang thế chấp. Vậy tài sản đang thế chấp được lập di chúc hay không? Để giải đáp cho vấn đề này, mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây của Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.
1. Tài sản đang thế chấp có được lập di chúc không?
Với mong muốn để lại tài sản sau khi qua đời, nhiều người lựa chọn lập di chúc thay vì để tài sản được phân chia theo luật hoặc để người thừa kế tự chia di sản. Bởi khi lập di chúc, người lập di chúc được quyền quyết định về việc phân phối tài sản và có khả năng cảnh báo quyền hưởng tài sản của người thừa kế, cũng như xác định việc phân chia tài sản cho mỗi người thừa kế cụ thể.
Để di chúc được coi là hợp pháp, người lập di chúc phải tuân thủ các điều kiện được quy định tại Điều 630 trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Cụ thể là người lập di chúc phải đảm bảo tinh thần tỉnh táo, minh mẫn trong quá trình lập di chúc, không bị lừa dối hoặc đe dọa. Nội dung di chúc không được vi phạm các quy định cấm, không trái đạo đức xã hội và hình thức di chúc không vi phạm quy định.
Từ đó, có thể thấy rằng, hiện tại, không có hạn chế về việc lập di chúc liên quan đến tài sản đang được thế chấp tại ngân hàng. Nếu di chúc được lập tuân theo những điều kiện nêu trên, thì di chúc vẫn được coi là hợp pháp và có giá trị pháp lý.
>>> Xem thêm: Sinh viên mới ra trường cần công chứng bằng tốt nghiệp ở đâu? Mức phí phải nộp là bao nhiêu?
Chú ý: Hiện nay, di chúc có hai phương thức thực hiện là di chúc miệng và di chúc bằng văn bản. Trong việc lập di chúc bằng văn bản, lại được phân thành ba loại cụ thể: có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng, có chứng thực.
Khi thực hiện việc chứng thực hoặc công chứng di chúc, người lập di chúc sẽ được yêu cầu xuất trình bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) để kiểm tra (dựa theo khoản 8 của Điều 40 trong Luật Công chứng năm 2014).
Tuy nhiên, nếu Sổ đỏ đang được thế chấp tại ngân hàng, người lập di chúc sẽ không thể sử dụng bản chính Sổ đỏ để tiến hành thủ tục công chứng di chúc.
Trong tình huống này, người lập di chúc cần phải có văn bản yêu cầu ngân hàng đồng ý cung cấp bản chính Sổ đỏ hoặc xác nhận về việc Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng, và kèm theo bản sao của xác nhận từ ngân hàng về việc thế chấp.
Như vậy, mặc dù tài sản đang bị thế chấp tại ngân hàng, người để lại di sản vẫn có quyền lập di chúc để chuyển nhượng tài sản sau khi qua đời. Tuy nhiên, tùy theo hình thức lập di chúc, người để lại tài sản phải tuân theo các điều kiện bổ sung liên quan.
2. Có được chia thừa kế di sản đang thế chấp không?
Như phân tích ở trên, căn cứ khoản 8 Điều 40 Luật Công chứng năm 2014, khi yêu cầu công chứng giao dịch, hợp đồng, người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản chính các giấy tờ sau đây để đối chiếu trước khi công chứng:
– Giấy tờ tuỳ thân của người yêu cầu công chứng: Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn giá trị, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú…
– Giấy chứng nhận quyền sở hữu, sử dụng tài sản (Sổ đỏ, Giấy đăng ký xe…)
Như vậy, khi muốn phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế phải xuất trình bản chính Sổ đỏ trước khi Công chứng viên ký chứng nhận Văn bản thoả thuận phân chia di sản thừa kế. Do đó, nếu muốn phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế phải thực hiện xoá đăng ký thế chấp Sổ đỏ.
Trình tự, thủ tục phân chia di sản thừa kế trong trường hợp này thực hiện như sau:
– Xoá đăng ký thế chấp: Thanh toán đầy đủ các khoản vay với ngân hàng, họp những người thừa kế để cử người đại diện thực hiện các công việc sau: Ký kết các giấy tờ liên quan đến việc vay vốn, lấy Sổ đỏ ra khỏi ngân hàng, thực hiện thủ tục xoá đăng ký thế chấp tại Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất…
– Công chứng thoả thuận phân chia di sản thừa kế:
+ Hồ sơ cần chuẩn bị: Phiếu yêu cầu công chứng, giấy tờ tuỳ thân của các đồng thừa kế, Giấy chứng tử của người để lại di sản, Sổ đỏ, Giấy khai sinh của con, Đăng ký kết hôn của người để lại di sản thừa kế…
+ Cơ quan thực hiện thủ tục: Văn phòng/Phòng công chứng có trụ sở tại nơi có đất.
+ Thời gian thực hiện: Niêm yết công khai 15 ngày tại Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi có đất và nơi cư trú cuối cùng (nếu hai nơi này khác nhau); thực hiện công chứng trong thời gian không quá 02 ngày làm việc. Nếu vụ việc phức tạp, cần phải xác minh thì thời gian công chứng không quá 10 ngày làm việc.
+ Phí, lệ phí công chứng: Thu theo giá trị tài sản của tài sản theo quy định tại Điều 4 Thông tư 257 năm 2016 của Bộ Tài chính.
Trên đây là nội dung trả lời cho câu hỏi “Tài sản đang thế chấp có được lập di chúc hay không?“. Ngoài ra, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về thủ tục công chứng, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch